Waarom je automatische horloge soms achterloopt (en waarom dat heel normaal is)

Door Rogier - 10 november 2025 - Horloge onderhoud & tips

Een automatisch horloge loopt gemiddeld 10 tot 30 seconden per dag af. Dat is geen fout, maar hoort bij het mechanische karakter van het uurwerk. Een quartz horloge loopt preciezer, maar mist de charme van een mechanisch hart.

Een automaat horloge: geen batterij, maar beweging

Een automatisch horloge tikt op beweging en niet op een batterij. Maar waarom loopt het dan soms een paar seconden achter? En wanneer is dat normaal? In deze blog leggen we het uit.

Wat is een automatisch horloge eigenlijk?

Een automatisch horloge, ook wel “automaat” genoemd, heeft geen batterij nodig om te werken. Het tikt puur op beweging. In het horloge zit een rotor die ronddraait wanneer je beweegt. Die energie wordt opgeslagen in een veer, de zogenaamde gangreserve. Als die volledig is opgewonden, blijft het horloge meestal zo’n 40 tot 50 uur lopen zonder extra beweging.

Draag je je horloge elke dag, dan blijft het dus gewoon lopen. Maar omdat het uurwerk volledig mechanisch is, kan het af en toe een paar seconden per dag afwijken. Dat is geen fout, maar onderdeel van de charme: een automaat tikt letterlijk op jouw ritme.

Wat als je het horloge niet elke dag draagt?
Een automatisch horloge loopt alleen zolang de veer spanning heeft, oftewel: zolang het in beweging blijft. Draag je het een paar dagen niet, dan loopt de gangreserve leeg en stopt het horloge vanzelf. Geen paniek, dat is normaal. Zodra je het weer omdoet of even bijwindt, komt het uurwerk weer tot leven. Je moet dan wel zelf de datum en tijd goed instellen.

Draag je je horloge vaker niet en ben je het beu om het iedere keer opnieuw in te stellen? Dan is een watchwinder de ideale oplossing.
Een watchwinder houdt je automatische horloge in beweging wanneer je het niet draagt. Hij simuleert polsbewegingen, zodat de veer continu op spanning blijft en het uurwerk keurig doortikt.

Ontdek alle automaat horloges van Kish.nl

Waarom loopt een automaat achter?

Een mechanisch uurwerk bestaat uit tientallen kleine onderdelen die allemaal samenwerken. Temperatuur, positie, beweging en zelfs hoe actief je bent op een dag hebben invloed op hoe snel of langzaam het horloge loopt.
Bij de meeste automatische horloges is een afwijking van +/- 20 tot 30 seconden per dag heel normaal.

Ter vergelijking: een quartz horloge (met batterij) wijkt vaak maar een paar seconden per maand af. Daar komt de “nauwkeurigheid” dus vandaan, maar tegelijkertijd ook de kilheid. Een automaat leeft, en elk exemplaar heeft zijn eigen ritme.

Wat als je horloge wel erg achterloopt?

Draag je het horloge dagelijks en merk je dat het sneller achterloopt dan de opgegeven marge? Dan kan het zijn dat de veer niet meer voldoende is opgewonden.
Zelfs als je het horloge constant draagt, kan het nét te weinig beweging krijgen om volledig vol te draaien.

De oplossing is simpel: wind het horloge af en toe handmatig op met de kroon (een keer of 3 draaien per dag is vaak genoeg). Zo geef je het uurwerk net dat extra zetje. Zie het als even tanken na een lange rit: een klein gebaar, groot verschil.

Citizen Automaat Seiko 5 Automaat Edifice automaat

Haal alles uit je automatische horloge

Of je nu dagelijks je automaat draagt of af en toe een dagje overslaat: met een beetje aandacht blijft hij perfect lopen. Een korte handmatige opwinding of een watchwinder doet wonderen en voorkomt dat je steeds opnieuw moet instellen.

Ontdek bij Horlogeband.com alles wat je nodig hebt om je horloge in topvorm te houden: van watchwinders tot kwalitatieve banden. Zo haal je het maximale uit je automaat, elke dag weer.

FAQ: Veel gestelde vragen over automatische horloges

1. Hoeveel mag een automatisch horloge afwijken per dag?
De meeste automatische horloges wijken tussen de +20 en -30 seconden per dag af. Dat valt binnen de normale specificaties van de meeste merken.

2. Waarom loopt mijn automatisch horloge achter, ook al draag ik het elke dag?
Waarschijnlijk krijgt de veer te weinig energie. Dat kan gebeuren als je weinig beweegt of het horloge wat los draagt. Even handmatig opwinden met de kroon helpt meestal. (Let op: slechts enkele slagen per dag)

3. Wat gebeurt er als ik mijn automatische horloge niet draag?
Dan loopt de gangreserve leeg en stopt het uurwerk vanzelf. Zodra je het weer draagt of bijwindt, start het weer.

4. Moet ik een watchwinder gebruiken voor mijn automatisch horloge?
Niet per se, maar het is wel handig als je het horloge niet dagelijks draagt. Een watchwinder houdt het uurwerk in beweging en voorkomt dat je steeds opnieuw de tijd moet instellen.

Bekijk watchwinders op Horlogeband.com

5. Wat is het verschil tussen een automatisch en een quartz horloge?
Een automatisch horloge werkt op mechaniek en beweging, een quartz horloge op een batterij. Quartz is preciezer, maar een automaat heeft karakter en vakmanschap.

6. Wat kan ik doen als mijn horloge achterloopt door te weinig bewegen (inactiviteit)?
Als je horloge achterloopt omdat je te weinig beweegt, bijvoorbeeld bij ouderen of bij weinig dagelijkse activiteit, kun je het voorzichtig handmatig opwinden met de kroon. Draai rustig een paar keer, net genoeg om het uurwerk op spanning te brengen, forceer het niet.

7. Kan ik mijn automatische horloge handmatig opwinden?
Ja, je kunt je horloge voorzichtig handmatig opwinden met de kroon. Draai het rustig en forceer niets, want te hard of te veel draaien kan het uurwerk beschadigen.

8. Kun je een automaat beschadigen door opwinden?
Ja, dat kan als je te hard of te vaak aan de kroon draait. Draai rustig en gecontroleerd om het uurwerk op spanning te brengen.